Publikacje

Duże metropolie w Polsce konsekwentnie zwiększają swoją powierzchnię zagarniając coraz więcej terenów, które jeszcze do niedawna nie były uznawane za obszary przeznaczone pod zabudowę. Poważnym wyzwaniem przy planowaniu tego typu inwestycji jest także wpasowanie nowych osiedli mieszkaniowych wraz z towarzyszącą im infrastrukturą w istniejącą tkankę miejską, tak aby zabudowa nie zaburzyła istniejącego stanu równowagi. Niestety, nie zawsze takie przedsięwzięcia kończą się sukcesem a jednym z przykładów może być przypadek osiedla Złocień w Krakowskiej dzielnicy Bieżanów-Prokocim.

Osiedle Złocień jest usytuowane w dolinie rzeki Serafy. Jeszcze do niedawna znajdowały się tu głównie pola uprawne oraz pojedyncze domy jednorodzinne wybudowane głównie w 20-leciu międzywojennym. W związku z bardzo szybko postępującą i nieprzemyślaną zabudową, nowe osiedla mieszkalne wybudowane na północ od rzeki Serafy, po stronie jej lewego brzegu były co jakiś czas nawiedzane przez małe podtopienia, które wynikały ze specyficznego ukształtowania terenu oraz tego, że woda opadowa podczas ulewnych deszczy nie mogła wnikać w grunt lecz spływała po betonowej kostce brukowej m.in. wprost do garaży podziemnych.

W miarę jak powstawały kolejne osiedla wzdłuż lewego brzegu Serafy powstawały, problem pojawił się również na prawym brzegu tego cieku wodnego. W wyniku przeprowadzonej ekspertyzy stwierdzono, że bezpośrednią przyczyną tego zjawiska jest wybudowanie wokół jednego z osiedli na lewym brzegu Serafy, ogrodzenia z wysokim na 80cm fundamentem betonowym, który stanowił skuteczną przeszkodę dla wody podczas wezbrań w rzece.

W wyniku czego, wody nie mogły przelewać się w swoim naturalnym kierunku, gdzie jeszcze do niedawna znajdowały się pola uprawne, zaczęły natomiast zalewać tereny jej prawej stronie rzeki. Wybudowane kilkadziesiąt lat temu na prawym brzegu domy jednorodzinne nie miały żadnej ochrony przed podtopieniem, gdyż nigdy wcześniej ten problem tam nie występował. Największe podtopienie wystąpiło w 2021 roku, gdy wielkość opadu w Krakowie był najwyższy od co najmniej 160 lat (od wtedy prowadzone są pomiary).

W wyniku ekspertyzy zleconej przez Wody Polskie zostało stwierdzone, że przyczyną tego stanu rzeczy jest fundament betonowy istniejącego ogrodzenia. Zaproponowano sposób zabezpieczenia prawego brzegu przed zalewaniem poprzez wybudowanie konstrukcji, która ma za zadanie poprawić możliwość piętrzenia wody podczas wezbrań i zwiększenie pojemności koryta rzecznego. Jednakże dużą przeszkodą w wykonaniu tego zadania były istniejące budynki oraz liczne drzewa wraz z gęsto rozbudowanym systemem korzeniowym. Dlatego też zdecydowano się użyć w tym przypadku technologię grodzic winylowych EcoLock firmy Pietrucha, gdyż ich wbudowanie w istniejący teren wymaga najmniej miejsca oraz jest bardzo szybkie, oprócz tego w porównaniu do innych rozpatrywanych metod ta była najmniej kosztowna oraz najbardziej ekologiczna.

Ochrona przeciwpowodziowa polegała na wprowadzeniu grodzic w groblę rzeki, tak aby korona ściany z grodzic wystawała 1,10m ponad poziom terenu. Jednakże grunt, z którego zbudowana jest grobla w tym miejscu jest bardzo różnorodny i słaby, gdyż grobla powstawała z biegiem lat w wyniku nanoszenia gruntu przez mieszkańców i układaniu na niej worków z piaskiem, które z czasem się rozpadły i porosła je roślinność. W związku z tym zdecydowano, że grodzice nie tylko zabezpieczą teren ponad jego poziomem ale również 2 metry pod, aby nie doszło do efektu podpłukania ścianki z grodzic podczas dłuższego wezbrania. Dodatkowym zabezpieczeniem było zastosowanie modelu grodzic winylowych ze zintegrowaną uszczelką z miękkiego PVC, która zapewnia szczelność na połączeniach zamków. Jest to unikatowe rozwiązanie, gdyż zwykłe grodzice stalowe trzeba uszczelniać na miejscu poprzez aplikowanie do nich substancji uszczelniających lub spawanie zamków, jednakże są to zabiegi czaso- i kosztochłonne.

Po analizie statycznej i ekonomicznej zdecydowano, że najlepszym profilem z naszego portfolio do realizacji tego zadania będzie GW-610/9 o długości 3m. Do całego zadania użyto łącznie 1286m2 grodzic oraz 510m oczepu winylowego.

Porównując koszty samych ścianek winylowych do ścianek grodzic stalowych, które mogłyby być użyte do tego projektu można stwierdzić, że na samym materiale oszczędność w budżecie zamawiającego wyniosła około 400 000PLN. Należy dodać, że w przypadku grodzic stalowych należałoby wykonać również dwustronne zabezpieczenie antykorozyjne.

Uwzględniając ceny rynkowe oszczędność dzięki wybraniu technologii grodzic winylowych oscyluje w okolicach 600 000PLN, na zadaniu, którego budżet wynosił 2 000 000 PLN, jest to więc blisko 1/3 całości budżetu.

Fot. 4 i 5 Grodzice EcoLock GW-610/9 użyte do zabezpieczenia prawego brzegu Serafy na osiedlu Złocień